Lamís Saïdi

Lamís Saïdi | sèrieAlfa 77

Imatge: Josep Basset

Lamís Saïdi

التدخين،

كيف ينتحر طائرٌ من الطابق العاشر؟

A voltes...

Com es suïcida una au des del desè pis?

As vezes...

Como se suicida uma ave desde o décimo andar?

Parfois…

Comment un oiseau se suicide-t-il du dixième étage?

arab

أحيانا كان يقرّر جدّيا التوقف عن الحياة، دفعة واحدة، كما يقرّر أحدهم التوقف عن التدخين، بالعزيمة ذاتها، وبالخوف ذاته من الموت بطيئا بمرض قاتل. كان يحدث ذلك، كلما حدّق إلى وجه العالم، كمن يحدّق إلى صورة رئة مثقوبة

كيف ينتحر طائرٌ من الطابق العاشر؟

يٌفكّر كثيرا في الهرب.

لكنه سجن بلا قضبان، بلا أبواب موصدة، بلا حرّاس، وحتىّ بلا سجناء قد يشاركونه فكرة الهرب.

يٌفكّر في الهرب، كمن يُفكّر في الماء تحت المطر، أو وسط المحيط، أو حتّى في بركة عفنة.

أحيانا يرسم قضبانا كثيرة، وقد يتخيّلها حتىّ في غيمة، أو آثار طائرة، أو سرب طيور مهاجرة.

ثم يُغمض عينيه ليكسرها مرّة واحدة، وقد يذرف دمعة ليجعل بعضها أكثر ليونة، وقد يبكي بكاءً مريرا بلا صوت ولا حتّى تنهيدة لكنه يكفي ليمحوها مرّة أو مرّتين أو مرّات عديدة.

ثم يحدّق إلى سماء بلا غيوم، بلا طائرات، بلا طيور مهاجرة، بلا ما ينزل منها، أو يصعد إليها.

سماء صافية تماما، كسجن، بلا قضبان، بلا أبواب موصدة، بلا حراس، و حتىّ بلا سجناء قد يشاركونه فكرة الهرب.

لميس سعيدي شاعرة ومترجمة جزائرية من مواليد 4 سبتمبر 1981 بالجزائر العاصمة

مهندسة كمبيوتر، تعمل في مجال تخصّصها، بالإضافة إلى اللغة العربية تُجيد اللغتين الفرنسية والانجليزية.

تُرجمتْ بعض نصوصها إلى الفرنسية، الانجليزية، الهولندية، الإسبانية، والكتالونية.

نشّطت خلال سنة 2013 فضاء "صدى الأقلام" الثقافي، بالمسرح الوطني الجزائري.

أشرفت ونشّطت خلال سنة 2016 فضاء "موعد مع الشعر" الثقافي، بالمكتبة الوطنية الجزائرية.

تَرجمتْ نصوصا للشعراء: آنّا غريكي، رابح بلعمري، يمينة مشاكرة، يوسف سبتي، هنري ميشو، إيميلي ديكنسون، بيير باولو بازوليني.

شاركت في العديد من المهرجانات الشِّعرية والثقافية في الجزائر، لبنان، فرنسا، إسبانيا، ألمانيا، هولندا وجنوب أفريقيا

صدر لها في الشعر:

-"نسيت حقيبتي ككل مرة" عن دار النهضة العربية في بيروت 2007.

-"إلى السينما" طبعة أولى دار الغاوون في بيروت 2011 _ طبعة ثانية منشورات الاختلاف بالجزائر 2015

-"كمدينة تغزوها حرب أهلية" في فالنسيا بإسبانيا 2017

صدر لها في السرد:

- "الغرفة 102" عن درا العين بالقاهرة 2015

avoltes

A voltes ell decidia seriosament interrompre la vida, de colp, com algú que decideix deixar de fumar, amb la mateixa determinació, la mateixa por a una mort lenta a causa d’una malaltia terminal. Això passava cada volta que mirava fixament el rostre del món, com qui mira la radiografia d’un pulmó perforat.

comes

Com es suïcida una au des del desè pis?

Pensa molt a fugir.

Però és una presó sense reixes, ni portes tancades, ni guardians i, fins i tot, sense presoners que compartisquen la idea de fugir.

Pensa a fugir, com qui pensa en l’aigua sota la pluja, o en mig de l’oceà, o fins i tot en un estany podrit.

A voltes dibuixa moltes reixes, pot imaginar-les fins i tot en un núvol, o en el rastre d’un avió o en un esbart d'aus migratòries.

Llavors tanca els ulls per trencar-les d’una vegada i potser vessa una llàgrima per ablanir-ne algunes, i potser plora amargament, sense fer soroll, ni tan sols un sospir; però és suficient per esborrar-les una vegada, dues i moltes.

Després mira el cel sense núvols, sense avions, sense aus migratòries, sense res que ni baixe ni puge.

Un cel completament clar, com una presó, sense reixes, ni portes tancades, ni guardians, i ni tan sols presoners que compartisquen la idea de fugir.

Lamís Saïdi va nàixer l’any 1981 a d'Algèria. Ha residit a París i actualment viu a Alger. És poeta, traductora, animadora cultural i enginyera informàtica. Ha publicat dos llibres de poemes: Com sempre he oblidat la meua bossa (2007) i Al cinema (2011). També ha escrit la biografia Habitació 102 (2015). L’any 2017 va aparèixer Com una ciutat arrasada a Edicions 96, amb traducció al català de Begonya Pozo i Mushim Al-Ramli. Tot i que parla i escriu en francès i anglès, a la seua producció literària, fins ara, ha emprat només l’àrab. Ha traduït a aquesta llengua poemes d’Anna Gréki, Rabah Belamri, Henri Michaux, Youcef Sebti, Emily Dickinson o Pier Paolo Pasolini. Ha participat en diversos festivals internacionals de poesia com ara Voix vives (Toledo, 2014); Voix vives (Sète, 2011); Writers unlimited (Sud-àfrica, 2010); Transmedial (Berlín, 2009) i Writers unlimited (Holanda, 2008). Des de fa dos anys programa l’espai cultural “Cita amb la poesia” a la Biblioteca Nacional d'Alger i l’espai “Ressons de plomes” al Teatre Nacional de la mateixa ciutat.

[Versions de Begonya Pozo i Mushim Al-Ramli / Revisió de Valèria Macías Pagès.]

asvezes

As vezes ele decidia seriamente interromper a vida, de repente, como alguém que decide deixar de fumar, com a mesma determinação, o mesmo medo de uma morte lenta por causa de uma doença terminal. Isto acontecia cada vez que olhava fixamente para o rosto do mundo, como quem olha a radiografia de um pulmão perfurado.

comose

Como se suicida uma ave desde o décimo andar?

Pensa muito em fugir.

Mas é uma gaiola sem grades, nem portas fechadas, nem guardas e nem sequer sem prisioneiros que compartilhem a ideia de fugir.

Pensa em fugir, como quem pensa na água sob a chuva, ou no meio do oceano, ou até mesmo num tanque podre.

Às vezes desenha muitas grades, pode imaginá-las até mesmo numa nuvem, ou no rasto de um avião ou num bando de aves migratórias.

Então fecha os olhos para quebrá-las de uma vez e talvez derrame uma lágrima para abrandar algumas, e talvez chore amargamente, sem fazer barulho, nem mesmo um suspiro; mas é suficiente para apagá-las uma vez, duas e muitas.

Depois olha para o céu sem nuvens, sem aviões, sem aves migratórias, sem nada que baixe ou suba.

Um céu completamente claro, como uma gaiola, sem grades, nem portas fechadas, nem guardas e nem sequer prisioneiros que compartilhem a ideia de fugir.

Lamís Saïdi nasceu em 1981 na Argélia. Morou em Paris e atualmente vive em Argel. É poeta, tradutora, animadora cultural e engenheira informática. Publicou dois livros de poemas: Como sempre esqueci a minha bolsa (2007) e No cinema (2011). Também escreveu a biografia Quarto 102 (2015). Em 2017, Edicions 96 publicou Com una ciutat arrasada, traduzido para o catalão por Begonya Pozo e Mushim Al-Ramli. Apesar de falar e escrever em francês e inglês, em sua produção literária, até agora, usou apenas o árabe. Traduziu para esta língua poemas de Anna Gréki, Rabah Belamri, Henri Michaux, Youcef Sebti, Emily Dickinson e Pier Paolo Pasolini. Participou nos festivais internacionais de poesia Voix vives (Toledo, 2014); Voix vives (Sète, 2011); Writers unlimited (África do Sul, 2010); Transmedial (Berlin, 2009) e Writers unlimited (Países Baixos, 2008). Há dois anos é responsável pela programação em Argel dos espaços culturais “Encontro com a poesia” na Biblioteca Nacional e “Ecos de canetas” no Teatro Nacional.

[Tradução da versão para o catalão de Begonya Pozo e Mushim Al-Ramli: Joan Navarro]

parfois

Parfois, il décidait sérieusement d'interrompre sa vie, brusquement, comme quelqu'un qui décide d'arrêter de fumer, avec la même détermination, la même peur d'une mort lente causée par une maladie terminale. Cela arrivait chaque fois qu'il regardait fixement la face du monde, comme quelqu'un qui regarde la radiographie d'un poumon perforé.

comment

Comment un oiseau se suicide-t-il du dixième étage?

Il pense longuement à s’enfuir.

Mais c'est une prison sans barreaux, ni portes fermées, ni gardiens, ni même de prisonniers qui partagent l'idée de s’enfuir.

Il pense à s’enfuir, comme celui qui pense à l'eau sous la pluie, ou au milieu de l'océan, ou même dans un étang pourri.

Parfois il dessine de nombreux barreaux, il peut même les imaginer dans un nuage, ou dans la traînée d'un avion ou dans une volée d'oiseaux migrateurs.

Alors, il ferme les yeux pour les briser une fois pour toutes, et il verse peut-être une larme pour en ramollir quelques-uns, et peut-être pleure-t-il amèrement, sans faire de bruit, pas même un soupir; mais c’est suffisant pour les effacer une, deux et plusieurs fois.

Puis il regarde le ciel sans nuages, sans avions, sans oiseaux migrateurs, sans rien qui ne monte ni descende.

Un ciel complètement clair, comme une prison, sans barreaux, ni portes fermées, ni gardiens, ni même de prisonniers qui partagent l'idée de s’enfuir.

Lamís Saïdi est née en Algérie en 1981. Elle a vécu à Paris et elle habite actuellement à Alger. Elle est poétesse, traductrice, animatrice culturelle et ingénieure informatique. Elle a publié deux recueils de poèmes: Comme toujours, j'ai oublié mon sac (2007) et Au cinéma (2011). Elle a également écrit la biographie Chambre 102 (2015). En 2017, elle a publié Comme une ville dévastée, traduite en catalan par Begonya Pozo et Mushim Al-Ramli aux Éditions 96. Bien qu'elle parle et écrive en français et en anglais, jusqu'à présent elle n'utilise que l'arabe dans sa production littéraire,. Elle a traduit dans cette langue des poèmes d'Anna Gréki, Rabah Belamri, Henri Michaux, Youcef Sebti, Emily Dickinson et Pier Paolo Pasolini. Elle a participé aux festivals internationaux de poésie Voix vives (Toledo, 2014); Voix vives (Sète, 2011); Writers unlimited (Afrique du Sud, 2010); Transmedial (Berlin, 2009) et Writers unlimited (Pays-Bas, 2008). Depuis deux ans, elle est responsable de la programmation de l’espace culturel "Rendez-vous avec la poésie" à la Bibliothèque nationale d’Alger et "Echos de plumes" au Théâtre National d’Alger.

[Traduction : Dolors Català (à partir de la version catalane de Begonya Pozo et Mushim Al-Ramli)]